Obchodząc Światowy Tydzień Świadomości Przeciwdrobnoustrojowej, zastanawiamy się, w jaki sposób świat rozpoznawał kryzysy zdrowia publicznego oraz jak te kryzysy wpłynęły na populacje znajdujące się w trudnej sytuacji.W przypadku HIV, wirusowego zapalenia wątroby typu C, a ostatnio także pandemii COVID-19 społeczne wyznaczniki zdrowia i powiązane dane demograficzne, takie jak płeć, pochodzenie etniczne oraz status społeczno-ekonomiczny, zostały uznane jako prowadzące do szkodliwie nieproporcjonalnych wyników klinicznych.i,ii
Oporność na środki przeciwdrobnoustrojowe (AMR) jest określana jako „cicha” pandemia, jednak ostatnio Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) umieściła AMR wśród 10 największych zagrożeń dla zdrowia na świecie. Odporność na środki przeciwdrobnoustrojowe zagraża zdrowiu i dobrostanowi ludzi i zwierząt, środowisku, zabezpieczeniu i bezpieczeństwu żywności i żywienia, rozwojowi gospodarczemu i sprawiedliwości w społeczeństwach.iii Amerykańska agencja CDC odnosi się do równości w zakresie opieki zdrowotnej w kontekście AMR w ramach podstawowej inicjatywy CDC, czyli strategii na poziomie całej agencji mającej na celu zwiększenie równości w opiece zdrowotnej. Dysproporcje zdrowotne związane z AMR mogą przejawiać się na wiele sposobów, w tym jako rozbieżność w zakresie ryzyka narażenia lub transmisji, podatności na infekcje i otrzymywanego leczenia.Iv
Podobnie jak w przypadku innych kryzysów w dziedzinie zdrowia publicznego, po raz kolejny widzimy sygnały dotyczące dysproporcji zdrowotnych związanych z AMR w populacjach znajdujących się w trudnej sytuacji. Pacjentów w trudnej sytuacji można zidentyfikować za pomocą kilku czynników, w tym jako pacjentów, którzy w nieproporcjonalny sposób cierpią na daną chorobę, mają trudności z dostępem do opieki medycznej, występuje wśród nich nieproporcjonalny wskaźnik zachorowalności i śmiertelności, mają ograniczoną kontrolę lub wkład w swój system opieki zdrowotnej.v,vi
W niedawnym badaniu przeanalizowano zakażenia dróg moczowych spowodowane patogenami opornymi na wiele leków. Stwierdzono, że zarówno młode, jak i starsze pacjentki (w obu przypadkach pochodzące z grup demograficznych znajdujących się w trudnej sytuacji z różnych powodów) były zagrożone opornością na pojedyncze i liczne antybiotyki pierwszej linii. W coraz większym stopniu uniwersalne wytyczne krajowe mogą nie odzwierciedlać potrzeb klinicznych, biorąc pod uwagę, że aspekt geograficzny również miał znaczenie w tym badaniu. Wyższe wskaźniki oporności na leki obserwowano w obszarach, które pokrywały się z większym zagęszczeniem osób o innym kolorze skóry i niższej pozycji społeczno-ekonomicznej.vii Infekcje dwoinką zapalenia płuc są często spotykane w warunkach ambulatoryjnych, a zgodnie z wytycznymi makrolidy są zalecaną klasą antybiotyków do leczenia. Badanie przeprowadzone w 2021 r. analizowało wskaźniki oporności dwoinki zapalenia płuc na makrolidy u dorosłych i dzieci. W badaniu odwzorowano również wskaźniki oporności na wskaźniku podatności społecznej CDC/ATSDR . Stwierdzono, że wysokie wskaźniki odporności na makrolidy (>25%) były związane z kwestiami dotyczącymi wskaźnika podatności społecznej, takimi jak status społeczno-ekonomiczny, liczba członków gospodarstwa domowego i/lub niepełnosprawność. Te dwa badania stanowią rzeczywiste dowody, które identyfikują luki kliniczne i wpływ na populacje znajdujące się w trudnej sytuacji. Tego typu dane powinny służyć jako pomoc w tworzeniu wytycznych i powinny być uwzględniane w potencjalnych badaniach klinicznych.
Pacjenci poddawani chemioterapii to kolejna narażona grupa, u której częstość zakażeń jest większa. Aż 1 na 5 pacjentów z rakiem poddawanych leczeniu jest hospitalizowany z powodu zakażenia, a antybiotyki stanowią główną linię obrony.viii Niedawno badania wykazały, że u hospitalizowanych pacjentów z rakiem występuje dwukrotny wzrost częstości występowania opornych patogenów powodujących zagrażające życiu zakażenia krwiobiegu w porównaniu do pacjentów bez raka.ix Wysoki wskaźnik oporności na leki ogranicza lekarzom możliwości wyboru terapii dla pacjentów oraz może powodować wyższe wskaźniki śmiertelności, dłuższy czas hospitalizacji i większe koszty. Antybiotyki są kluczową i niezbędną częścią leczenia raka – wielu pacjentów po prostu musi je przyjmować – a dla ich korzyści ważne jest lepsze zarządzanie stosowaniem tych leków i radzenie sobie z tym kryzysem.
Jeśli chodzi o AMR, znajdujemy się w punkcie przegięcia. Wyciągnijmy wnioski z przeszłych kryzysów zdrowia publicznego i nie powtórzmy tych samych błędów z AMR. Działania, które możemy dziś podjąć w celu zmniejszenia poziomu lekoopornych infekcji i wpływu na populacje znajdujące się w trudnej sytuacji na całym świecie obejmują:
- Pogłębianie współpracy między systemami opieki zdrowotnej, polityką zdrowia publicznego i przemysłem
- Określanie przy pomocy rzeczywistych dowodów luk w opiece klinicznej, które wymagają rozwiązania
- Eliminowanie luk klinicznych w zakresie AMR poprzez opracowanie wskaźników powodzenia opartych na istniejącej regionalnie wspieranej infrastrukturze, np. poprzez wykorzystanie wymaganych programów zarządzania środkami przeciwdrobnoustrojowymi i powiązanie ich z wymaganymi spostrzeżeniami na temat zapobiegania infekcjomx